Bankamatikler (ATM) nasıl çalışır

Türkçe açılımı otomatik vezne makinesi olan ATM’ler sadece Türkiye’de 50 binden fazla miktarda mevcuttur ve günümüzde sayıları gitgide artmaktadır. Sunduğu kolaylıklarla, bizi nakit paraya ulaştırmada kestirme yol sunan ATM’ler bunun yanı sıra ödemeler, para transferi, fatura yatırma gibi işlemleri kartlı veya kartsız olarak gerçekleştirebilir. Tıpkı şubede yer alan veznedarlar gibi.
ATM’lerin doğurduğu bankamatik kartları alışkanlığımızı büyük ölçüde değiştirmiştir. İnsanlar artık eskisi kadar üzerilerinde nakit para taşımaktansa kredi kartları ve banka kartları taşımaktadır. Bankamatik kartlarının kredi kartlarından en büyük farkı, alışveriş yaptığınızda bankamatik kartlarınızda para varsa bu hesabınızda düşecektir. Kredi kartlarında ise satın aldığınız ürünlerin faturası ay sonunda gelir.

Günümüzde çok büyük kolaylık sağlayan ATM’lerin kısaca tarihine bakacak olursak;
ATM 1939 yılında Luther George Simjian tarafından icat edildi. Tabi o zamanlar Amerika’da pek talep görmediği için kısa bir süre sonra kullanımdan kalkmıştır. Modern anlamda başarıyla işleyen ATM 1968 yılında Donald Wetzel tarafından geliştirildi.
Türkiye’de ise ilk ATM 1987 yılında İş Bankası tarafından, Bankamatik adı ile kurulmuştur.

Peki, Bankamatik (ATM) nasıl çalışır?

Üzerinde manyetik bir banda sahip plastik kartınızı, ATM’nin kart okuyucusuna soktuğunuz da ATM’nin işi burada başlamış olur. ATM bir takım kontrolleri yapar ve bunun neticesinde kasaya erişim izni gelir. 

1) Kartın doğruluğu: ATM’nin içinde bulunan iki okuyucudan ilk okuyucu bankamatik kartınızın geçerli bir kart olup olmadığını denetler.
Bu adımı geçtikten sonra

2) Hesap bilgilerinizi okuma: İkinci okuyucu bankamatik kartınızın hesap numaranızı ve şifresini alır.

Bu iki adımı bankamatik kartınızda olan siyah banttaki iki rakamlı, milyonlarca kodu okuyarak yapıyor.

3) Müşterinin doğruluğu: ATM size kartınızın şifresini sorar ve şifrenizi geçerli girdiğinizde ATM bankanızın networkuna bağlanarak gerekli talimatları alıyor. Daha sonra makine içindeki kasaya erişim izni sağlanıyor.

Para çekme sırasında vakumla çalışan emme kapakları her seferinde birer banknot taşır ve döner silindir sistemi ile dışarı aktarıyor.

Makinede para sayımı çok dikkatli bir şekilde yapılır. Her banknot makine içindeki silindirlere sıkıştırılır. Sensörler paranın boyutlarını ve yaklaşık mürekkep kalınlığını hesap eder. Bu şekilde paranın kontrolü gerçekleştirilir.

Günümüzde ATM’lerin para dolu olması ve yaygınlaşması ile yeni suçları ortaya çıkarmıştır. Ama bu makineler paraları oldukça güvenli şekilde muhafaza eder. 100 kg den fazla çelikten üretilen ve yaklaşık 20 tonluk dış kuvvete karşı dayanıklı olan ATM’ler bu açıdan güvenlidir. Ayrıca ATM’lerin içerisinde bulunan GPS sayesinde ATM’nin nerede olduğu banka görevlileri tarafından izlenir. Hatta hırsızlar bankamatiğin içerisine girseler bile bile hırsızlar bu parayı kullanamaz. Bankamatiğin mühürleri zarar görür görmez içerisindeki mürekkep patlayarak paraları kullanılmaz hale getirir.

Günümüzde bankamatik hırsızlığında elektronik ve dolandırıcılık yöntemleri daha fazladır.
Bu yöntemlerden bazıları şunlardır;
Kart sıkıştırma aparatını önceden yerleştirir ve müşteri kartı soktuğunda banka kartı ATM nin içinde kaldı sanır. Hırsız bu noktada yardım sever kılığında gelir ve kendi telefonundan çağrı merkezini arar ve telefonunu size verir. Oysaki aradığı kişi suç ortağıdır ve suç ortağı banka bilgilerinizi ustalıkla alır. Bu tür durumlara dikkat edilmesi gerekli ve banka kartı şifresi özeldir, banka çalışanları dahil hiç kimse ile paylaşmaz.

Diğer bir yöntem ise kart okuyucusuna kartın bilgilerini kopyalamak için bir cihaz monte eder. Tuş takımını görecek şekilde gizli kamera koyduktan sonra şifrenizi ele geçirmeye çalışır. Şifre girerken şifrenizi saklarsanız onların bu planları suya düşecektir.